Miejskie Innowacje #12 – przegląd informacji z kraju i ze świata

Zapraszamy do zapoznania się z dwutygodniowym podsumowaniem najciekawszych miejskich wiadomości z kraju i ze świata. W prasówce znajdziecie informacje o innowacyjnych projektach, interesujących raportach na temat samorządów oraz zmianach legislacyjnych dotyczących miast.

W tym wydaniu piszemy m.in. o nowoczesnej instalacji termicznego przetwarzania miejskich odpadów, sąsiedztwie i lokalności jako szansy na rozwój po pandemii, śmiertelnym w skutkach chaosie reklamowym oraz cyfrowych bliźniakach ułatwiających zarządzanie miastem. Zapraszamy!

Informacje z Polski:

• W Olsztynie powstanie nowoczesna spalarnia odpadów
• 37% wartości inwestycji w JST finansowane ze środków unijnych
• Sąsiedztwo i lokalność a rozwój polskich miast
• Mikrogranty sposobem na partycypację
• Bezpieczeństwo informacji w urzędach na niskim poziomie

Informacje ze Świata:

• Europejskie miasta wzywają do sprawiedliwej społecznie odbudowy
• Mieszkalnictwo w Ghanie wczoraj i dziś
• Chaos przestrzenny źródłem wypadków na drogach
• Cyfrowy miejski bliźniak miasta Bradford w formule open-source
• Fosforescencyjna farba wskaże drogę francuskim rowerzystom

W Olsztynie powstanie nowoczesna spalarnia odpadów

Polski Fundusz Rozwoju przystąpił do grona instytucji finansujących budowę Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów (ITPO), która powstaje w Olsztynie. Inwestycja zapewni mieszkańcom bezpieczeństwo energetyczne i rozwiązuje problem zagospodarowania odpadów komunalnych przy jednoczesnej trosce o środowisko naturalne. Tego typu instalacja z powodzeniem funkcjonuje m.in. w Poznaniu, gdzie rocznie przetwarzane jest 210 tys. ton odpadów na energię dla 40 tys. mieszkańców.

37% wartości inwestycji w JST finansowane ze środków unijnych

W latach 2004-2020 polskie samorządy uzyskały dotacje unijne o wartości 226 mld zł przy łącznych inwestycjach na poziomie 612 mld zł. Najwyższy udział środków unijnych przypadł województwom (62,1%), natomiast najniższy powiatom (19,0%). Wsparcie z funduszy unijnych ma duże znaczenie jakościowe w realizowanych inwestycjach, m.in. wspiera inicjatywy dotyczące ochrony klimatu i środowiska, rozwoju sieci transportowych i dostępności do usług publicznych. Zaprezentowane w artykule wykresy pokazują też zmienną dynamikę dotacji, która ma przełożenie na ogólną dynamikę inwestycji JST.

Sąsiedztwo i lokalność a rozwój polskich miast

Czy sąsiedztwo i lokalność są receptą na tworzenie nowego ładu miejskiego? Temat ten podejmują prezydenci i eksperci miejscy na łamach kolejnego wydania Pomorskiego Thinklettera. Autorzy piszą m.in. o roli mieszkańców w zarządzaniu swoją „małą ojczyzną”, wspólnotach podwórkowych, naprawie miejskich przestrzeni po pandemii oraz lokalności w dobie Internetu. Opisane są także udane systemy partycypacji funkcjonujące np. w Dąbrowie Górniczej, gdzie w ramach budżetu obywatelskiego mieszkańcy biorą udział w warsztatach i ogólnodostępnych forach wspierających proces decyzyjny.

Mikrogranty sposobem na partycypację

Partycypacja to nie tylko budżety obywatelskie – udowadnia Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich OPUS. Innym sposobem na wsparcie lokalnych działań są mikrogranty - środki finansowe z budżetu jednostki samorządu terytorialnego w wysokości od 500 zł do 5000 zł na realizację jednego przedsięwzięcia społecznego. Ze wsparcia korzystają lokalne organizacje pozarządowe lub nieformalne grupy mieszkańców. Program mikrograntów może być rozwijany w dwóch formach: poprzez ogłoszenie konkursu na wybór operatora lub zakup usługi na realizację programu.

Bezpieczeństwo informacji w urzędach na niskim poziomie

Narodowa Izba Kontroli sprawdziła jak zarządzane są systemy ePUAP i Profil Zaufany, w jaki sposób miejskie urzędy informują mieszkańców o dostępności e-usług oraz czy prawidłowo zabezpieczają przetwarzane informacje. NIK alarmuje, że na 441 zbadanych pracowników, którzy zakończyli zatrudnienie w okresie objętym kontrolą, dostęp do systemów informatycznych miało nadal 59 z nich, co naraża wrażliwe dane na niebezpieczeństwo. Rekomendowane jest coroczne przeprowadzenie okresowego audytu bezpieczeństwa informacji w miastach oraz bieżąca ewidencja zasobów informatycznych w urzędach.

Europejskie miasta wzywają do sprawiedliwej społecznie odbudowy

70 europejskich miast podczas EU Social Summit wezwały rządy do włączenia ich głosu w plany odbudowy. Miasta postulują, aby cele społeczne i inkluzywność były silniej podkreślone w Europejskim Zielonym Ładzie. Jest to część inicjatywy Inclusive Cities 4 All, w ramach której miasta deklarują inwestycje społeczne oraz dzielą się dobrymi praktykami w obszarze opieki nad dziećmi, mieszkalnictwa, równych szans i dostępu do runku pracy, integracji osób niepełnosprawnych oraz zdrowego środowiska.

Mieszkalnictwo w Ghanie wczoraj i dziś

Mieszkańcy Akry, stoicy Ghany, podczas jej dynamicznego rozwoju w XIX wieku odtworzyli styl mieszkalnictwa znany wówczas tylko na terenach wsi. Mini-kompleksy budynków (ang. compound houses) miały dużo przestrzeni wspólnej i były zasiedlane przez wielopokoleniowe rodziny, sprzyjając ich bliskim relacjom. Obecnie jednak struktura społeczna zmienia się i wspomniane budynki coraz częściej dzielone są na mniejsze mieszkania wynajmowane przez obcych sobie ludzi o niskim statusie społecznym. Ghana stoi przed wyzwaniem coraz silniejszej urbanizacji, dlatego poszukiwany jest nowy model mieszkalnictwa – czy kompleksy domowe przetrwają transformację?

Chaos przestrzenny źródłem wypadków na drogach

Hiszpańscy naukowcy z Universitat Oberta de Catalunya (UOC) zbadali typowe wzorce wypadków drogowych w Madrycie i w Barcelonie. Wykorzystując algorytmy uczenia maszynowego przeanalizowali tysiące obrazów i nagrań wideo dokumentujących wypadki w 2020 oku. Badania wykazały, że  kierowcom przeszkadzają elementy architektury wzdłuż dróg i ulic, a im bardziej zagracone jest środowisko, tym trudniej jest im się skoncentrować. Kierowanie najbardziej utrudniały przyciągające uwagę reklamy, zaparkowane na poboczu samochody, ale także meble miejskie.

Cyfrowy miejski bliźniak miasta Bradford w formule open-source

Digital twin to cyfrowa reprezentacja np. miasta, która pozwala przeprowadzać symulacje i analizy scenariuszowe i ułatwia planowanie miasta w oparciu o dane. Brytyjskie miasto Bradford stworzyło z pomocą lokalnego uniwersytetu wirtualną kopię, która nie tylko pomaga w zarządzaniu urzędnikom, ale także umożliwia partycypację mieszkańców dzięki formule otwartych danych oraz pozwala na współpracę z firmami i organizacjami pożytku publicznego za sprawą otwartego API. Miejski menedżer ds. transformacji usług zaznacza, że w przyszłości cyfrowe bliźniaki różnych miast będą mogły się ze sobą komunikować wspierając rozwój regionu.

Fosforescencyjna farba wskaże drogę francuskim rowerzystom

Jak ułatwić wskazać drogę rowerzystom bez użycia energii elektrycznej i bez zanieczyszczania światłem? Francuskie miasta Pessac i Nancy eksperymentują z użyciem fosforescencyjnej farby do znakowania ścieżek rowerowych. Nocą farba wydziela delikatne zielone światło przez około 10 godzin, które wystarcza do bezpiecznego nawigowania po ścieżkach, szczególnie tych umieszczonych przy brzegach rzek. Rozwiązanie jest tańsze i bardziej ekologiczne od lamp, natomiast rowerzyści nie powinni zapomnieć o dodatkowym oświetleniu – farba oznacza jedynie skraj ścieżki rowerowej, a nie samą trasę.