Miejskie Innowacje #26 – przegląd informacji z kraju i ze świata

Zapraszamy do zapoznania się z dwutygodniowym podsumowaniem najciekawszych miejskich wiadomości z kraju i ze świata. W prasówce znajdziecie informacje o innowacyjnych projektach, interesujących raportach na temat samorządów oraz zmianach legislacyjnych dotyczących miast.

W tym wydaniu piszemy m.in. o ustawie o otwartych danych, znacznikach, które wspomogą segregację odpadów, społecznych ekosystemach oraz walce Londyńczyków ze smogiem. Zapraszamy!

Informacje z Polski:

• Wyniki naboru w ramach Planu Działań dla Miast
• Weszła w życie ustawa o otwartych danych
• System weryfikacji niepłacących za śmieci
• Znaczniki luminescencyjne dla zielonej przyszłości
• Urban_In Miasto dla każdego

Informacje ze Świata:

• Duński portal wspomaga dobrostan mieszkańców
• Co miasta w Wielkiej Brytanii przygotowują na 2022 rok?
• Społeczne ekosystemy – gospodarka lokalna z wyższym celem
• Społeczne ogrody w Portugalii
• Londyńczycy w walce ze smogiem

Wyniki naboru w ramach Planu Działań dla Miast

7 grudnia opublikowano wyniki naboru w ramach programu Plan Działań Dla Miast, który zainicjowany został w październiku br. jako inicjatywa promująca miasta poszukująca odpowiedzi na lokalne wyzwania zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju. Ideą programu jest zaangażowanie najlepszych samorządów w Polsce do wspólnego opracowania ,,Planu Działań Dla Miast’’, dokumentu stanowiącego integralną część przedsięwzięć związanych 11. sesją Światowego Forum Miejskiego (World Urban Forum), a także objęcie ich wsparciem eksperckim przy realizacji zgłoszonego projektu. Komisja Konkursowa wybrała 37 miast, które w najszerszym zakresie udokumentowały dotychczasowe osiągnięcia i przedstawiły nowe inicjatywy do realizacji w 2022 roku.

Weszła w życie ustawa o otwartych danych

Dzięki wejściu w życie ustawy o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego firmy z branży IT będą miały dostęp do wartościowych zasobów sektora publicznego, co może poskutkować pozytywnym wpływem na innowacyjność polskiej gospodarki. Rozwiązania przewidziane w ustawie pozwolą np. na zwiększenie liczby informacji udostępnianych przez sektor publiczny oraz zapewnią użytkownikom dostęp do danych za pośrednictwem odpowiednich rozwiązań technologicznych (np. udostępnianie danych poprzez interfejs programistyczny aplikacji - API oraz w formatach przeznaczonych do odczytu maszynowego).

System weryfikacji niepłacących za śmieci

Od nowego roku Oświęcim wprowadza system, który pozwoli na weryfikację osób niepłacących za śmieci. Dzięki zmianom prawnym samorządy zyskały możliwość korzystania z danych jednostek organizacyjnych w celu weryfikacji deklaracji śmieciowych. Pozwoli to na uszczelnienie systemu gospodarowania odpadami w mieście. Wdrażana aplikacja pomoże znaleźć osoby mieszkające w mieście, które nie są ujęte w składanych przez właścicieli nieruchomości deklaracjach o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Miasto liczy, że narzędzie będzie skuteczne i uda się wykryć osoby, które mieszkają w mieście, a nie płacą za odbiór odpadów.

Znaczniki luminescencyjne dla zielonej przyszłości

17 grudnia poznaliśmy zwycięzców czwartej, zielonej edycji Szkoły Pionierów PFR. Celem tegorocznej edycji było wypracowanie start-upowych rozwiązań odpowiadających na wyzwania klimatyczne. Uznanie jurorów i wyróżnienie zdobył start-up Lume Label, który ma pozwolić na znakowanie kompostowalnych, papierowych czy wielomateriałowych opakowań za pomocą luminescencyjnych markerów. Poza oznaczaniem opakowań start-up planuje stworzyć urządzenia wykrywające i identyfikujące odpady w sortowniach. Mimo krótkiego stażu firmy, pierwsze wdrożenie planowane jest już w toruńskiej sortowni.

Urban_In Miasto dla każdego

W ramach intensywnych przygotowań do 11. Światowego Forum Miejskiego w Katowicach, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej wraz z Uniwersytetem SWPS przygotowało konsurs Urban_IN Miasto dla każdego adresowany do młodych ludzi. Konkurs kierowany jest do młodych mieszkańców i mieszkanek miast, którzy chcą mieć wpływ jak wygląda i funkcjonuje ich otoczenie. Będzie przeprowadzony w dwóch kategoriach: młodzi pasjonaci (15-22 lat) oraz młodzi profesjonaliści (23-35 lat). Nabór prac konkursowych rozpoczyna się 15 grudnia 2021 r. i potrwa do 31 marca 2022 r.  

Duński portal wspomaga dobrostan mieszkańców

Wdrożony w Aarhus portal socialkompasset.dk będzie dostępny dla wszystkich mieszkańców Danii. Portal współtworzony był przez władze Aarhus od czerwca 2021 roku. Zbudowany został w celu poprawy opieki społecznej i pomocy obywatelom w udostępnieniu różnorodnych usług publicznych za darmo – w tym znalezienie pomocy i wsparcia w kwestiach zdrowotnych i społecznych. Usługi dostępne są dla osób w każdym wieku i różnym poziomie umiejętności, dlatego znaleźć na nim można oferty od pomocy prawnej po pomoc w odrabianiu prac domowych. Z racji pozytywnego przyjęcia portalu przez mieszkańców Ministerstwo Spraw Społecznych podjęło decyzję o przekształcenie go na projekt krajowy.

Co miasta w Wielkiej Brytanii przygotowują na 2022 rok?

Koniec roku to czas podsumowań, portal Cities Today przepytał urzędników Liverpoolu i Birmingham, aby poznać ich opinie o 2021 roku oraz poznać plany na nadchodzący 2022. Liverpool podsumowuje ten rok jako udany, szczególnie z perspektywy kampanii dotyczącej zmiany zachowań związanych z krótkimi podróżami. Birmingham skupiło się z kolei na programie ochrony powietrza wprowadzając specjalne strefy, do których dostęp samochodów został ograniczony. Pomogło to nie tylko w zmniejszeniu zanieczyszczeń powietrza, ale również w ograniczeniu ruchu samochodowego w centrum. Władze Liverpoola i Birmingham przewidują, że w 2022 roku będą musiały dalej mierzyć się z dekarbonizacją miasta oraz renowacją lokalnego transportu.

Społeczne ekosystemy – gospodarka lokalna z wyższym celem

Niektóre problemy społeczne jak bezrobocie czy bezdomność trudne są do rozwiązania na każdym poziomie państwa. Czasem jednak administracja lokalna postanawia umożliwić rozwiązanie tych problemów niezależnym organizacjom, które spełniają swoją misję. Pozwala to tworzyć tzw. ekosystemy społeczne i solidarnościowe. Rotterdam i San Francisco to przykłady miast, które z sukcesem wdrożyły ekonomię społeczną i solidarnościową. W Rotterdamie działania opierają się przede wszystkim na ograniczeniu bezrobocia, a w San Francisco dzięki połączeniu zasobów, fachowej wiedzy i stworzeniu partnerskiej sieci wdrożono Biuro Innowacji Obywatelskich, które jest kluczowym motorem międzysektorowej współpracy w mieście.  

Społeczne ogrody w Portugalii

Motto Terras de Calais portugalskiego miasta to dawanie nowego życia naturalnym przestrzeniom i promowanie organicznej kultury miejskiej. Dzięki temu społeczność promuje i wspiera zrównoważoną produkcję rolną na gruntach prywatnych i publicznych w Cascais. Pierwsze ogrody warzywne odniosły sukces ponad 10 lat temu, głównie wśród osób chcących produkować własną żywność. Powstała oficjalnie w 2017 roku marka Terras de Calais składa się z 27 ogrodów społecznych i 3 winnic, a łącznie korzysta z nich ponad 600 rodzin uprawiających swój kawałek ziemi w sposób zrównoważony. Dzięki społecznemu ogrodnictwu miasto zyskuje szczęśliwszych i zdrowszych obywateli, niezależność żywnościową, zwiększoną świadomość środowiskową wśród mieszkańców, a także inwestorów.

Londyńczycy w walce ze smogiem

Londyńczycy przystąpili do samodzielnej walki ze smogiem. Projekt Breathe London sprowadził do miasta relatywnie niewielkie czujniki, które każdy mieszkaniec może samodzielnie zainstalować. Pomysł wywodzi się od samego burmistrza Londynu Sadiqa Khana, który zdecydował się nałożyć miejską sieć Breathe London na dotychczasową siatkę London Air Quality Network. Nie była ona jednak zbyt gęsta, przez co nie dostarczała informacji ze szczególnie uczęszczanych tras. Kompaktowość nowych czujników sprawia, że można je łatwo przymocować do latarni czy na placach zabaw dzięki czemu mogą być używane przez indywidualnych obywateli.