Szczegółowy opis rozwiązania
Droga do wprowadzenia autonomicznego transportu ostatniej mili w Gdańsku rozpoczęła się w 2016 roku, kiedy to miasto skorzystało z zaproszenia Uniwersytetu Nauk Stosowanych Metropolia w Helsinkach, aby aplikować o dofinansowanie na realizację projektu Sohjoa Baltic w ramach którego zaplanowano pilotaże autonomicznych elektrycznych minibusów w sześciu lokalizacjach w regionie Morza Bałtyckiego. Wdrożenie, w ramach którego w 2019 roku przy ul. Karwieńskiej na dojeździe do ogrodu zoologicznego testowany był autonomiczny autobus, było pierwszym tego typu projektem w Polsce. Bazując na sukcesie pierwszego pilotażu, kluczowe podmioty zaangażowane w zarządzanie mobilnością i transportem w gminie zgodziły się na wdrożenie bardziej zaawansowanego projektu.1
Głównym celem drugiego pilotażu było przetestowanie możliwości teleoperacji (zdalnego sterowania i nadzoru nad pojazdem) bez operatora na pokładzie. Lokalizacja wskazana została przez mieszkańców podczas badania opinii publicznej zrealizowanego we wrześniu 2019 r. Na zlecenie władz Gdańska pilotaż przeprowadzony został przez fińską firmę Roboride, estońską AuveTech oraz Trapeze Poland, którzy to odpowiadali za dostarczenie i zaprogramowanie ośmioosobowego pojazdu, przeszkolenie operatorów wyznaczonych spośród kierowców spółki komunalnej Gdańskie Autobusy i Tramwaje oraz codzienną eksploatację. Autonomiczny bus uruchomiony na gdańskim Cmentarzu Łostowickim w okresie od 7 października do 12 listopada wykonał 450 kursów, przewiózł 2017 pasażerów i przejechał ponad 989 km. Usługa świadczona była przez 5 godzin dziennie z częstotliwością trzech przejazdów na godzinę (na wyznaczonej trasie zlokalizowane były cztery przystanki).2 Dopuszczona prędkość pojazdu wynosiła 13 km/h. Ze względu na niedostateczną jakość przesyłu danych pojazd przemieszczał się w trybie całkowicie zdalnym podczas 7 z 30 dni operacyjnych.3
Pośród pasażerów pojazdu dystrybuowane były ankiety w celu oceny wrażenia z przejazdu. W gronie 222 respondentów najliczniej reprezentowaną kategorię wiekową stanowiły osoby powyżej 60 roku życia (32%). Pasażerowie bardzo wysoko oceniali poziom bezpieczeństwa przejazdu a także przedstawili swoje oczekiwania dotyczące przyszłości rozwoju autonomicznych minibusów w Gdańsku. Z ich odpowiedzi wynika, że mieszkańcy miasta są otwarci na wprowadzanie nowych formy mobilności uzupełniających dotychczasowe usługi transportu publicznego, w szczególności rozwiązań ostatniej mili.
Szybki rozwój elektromobilności i związane z tym trudności jak np. nieuporządkowane hulajnogi elektryczne w przestrzeni miejskiej czy niedostateczny rozwój infrastruktury ładowania pojazdów stanowią wyzwania dla wielu miast na świecie. Ten sam problem może dotyczyć mobilności autonomicznej. Tymczasem zanim autonomiczne samochody pojawią się na ulicach polskich miast, Gdańsk chce być gotowy do wykorzystania tej technologii w sektorze transportu publicznego, zwłaszcza w przypadku łączności ostatniej mili.4
Automatyzacja transportu publicznego to zjawisko, które może radykalnie zmienić ofertę transportu publicznego i strukturę kosztów. Aplikacje dla zautomatyzowanych autobusów wahadłowych w niedalekiej przyszłości będą stanowić uzupełnienie istniejących usług, poprawiając poziom usług. Sam projekt pilotażowy wywołał tak wiele pozytywnego rozgłosu, że pomógł wypromować Gdańsk jako miasto oddane zrównoważonej i inteligentnej mobilności i związanych z nią aspektami środowiskowymi, a miasto planuje dalsze eksplorowanie możliwości wdrażania rozwiązań transportu autonomicznego jako jednego z elementów miejskiej mobilności.
Uruchomienie połączenia w ramach ekologicznego transportu ostatniej mili miało na celu przetestowanie możliwości zdalnego nadzoru i sterowania bez konieczności przebywania operatora wewnątrz pojazdu. 
Wnętrze busa jeżdżacego po Cmentarzu Łostowickim. Fot. Dominik Paszliński 
Bus autonomiczny na trasie w alei głównej Cmentarza Łostowickiego. Fot. Dominik Paszliński 