Oczyszczalnia ścieków w Mławie – sukces formuły partnerstwa publiczno-prywatnego
Obszar wdrożenia
Energetyka i środowisko
Źródło finansowania
Środki prywatne inwestora (wsparcie NFOŚIGW), środki własne gminy
Wielkość miasta
Średnie (31 tys. mieszkańców)
Województwo
Mazowieckie
Zaprojektowanie, budowa i uruchomienie oczyszczalni ścieków w Mławie w zaledwie trzy lata jest wzorowym przykładem formuły partnerstwa publiczno-prywatnego, do tego w skali kraju pionierskim i unikalnym
Krótki opis rozwiązania
Gdy w 2016 roku władze Mławy podjęły decyzję o budowie nowoczesnej oczyszczalni ścieków z udziałem prywatnego inwestora, głównym celem miasta było zapewnienie dostępu do usługi usuwania zanieczyszczeń wszystkim mieszkańcom gminy przy jednoczesnym utrzymaniu cen na możliwie niskim poziomie. Dzięki powiązaniu ceny ścieków z ich ilością, stawki opłat w dłuższym okresie są dla samorządu przewidywalne i bezpieczne. Już teraz odnotowano także niewielką obniżkę cen za ścieki dla samych mieszkańców (z 6,11 zł na 6,08 zł za metr sześcienny1).
Miasto jako swój wkład wniosło grunt pod budowę oraz zagwarantowało dostarczanie odpowiedniej ilości ścieków, natomiast partner prywatny zapewnił finansowanie oraz właściwe eksploatowanie i konserwację oczyszczalni przez 30 lat. Inwestycję oddano do użytku zgodnie z jej harmonogramem, 2 lipca 2019 roku2,3.
Zrealizowany projekt przyczynił się do popularyzacji budowy infrastruktury w formie partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP). Taki sposób finansowania inwestycji pomaga uniknąć samorządom nadmiernego zadłużania oraz wykorzystać środki finansowe i wiedzę partnera prywatnego. Budowa oczyszczalni ścieków w Mławie była jednym z pierwszych projektów tej skali w Polsce zrealizowanym w formule PPP (całkowity koszt inwestycji wyniósł blisko 50 mln zł).
Problem
Niewystarczająca wydajność starej oczyszczalni (problemy przy zwiększonym natężeniu przepływu do 8000m3 na dobę)4
Niespełnianie najwyższych norm środowiskowych określonych prawem Unii Europejskiej przez starą oczyszczalnię
Wiekowość poprzedniej instalacji (25 lat ciągłego użytkowania)
Brak odpowiedniego wyposażenia starej oczyszczalni
Brak środków własnych samorządu na realizację inwestycji tej skali (całkowity koszt inwestycji wyniósł blisko 50 mln zł)
Traktowanie przez mieszkańców inwestycji finansowanych w formie PPP jako ryzykownych ze względu na możliwą prywatyzację obiektu
Szczegółowy opis rozwiązania
Zaprojektowanie, budowa i uruchomienie oczyszczalni ścieków w Mławie w zaledwie trzy lata jest wzorowym przykładem formuły partnerstwa publiczno-prywatnego, do tego w skali kraju pionierskim i unikalnym. Całkowity koszt inwestycji (47 mln zł) poniósł wykonawca. Nie byłoby to jednak możliwe, gdyby nie pożyczka z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, która wyniosła 33 mln zł5.
Rozwiązanie to nadało całemu projektowi wyjątkowego w skali kraju charakteru: miasto nie wydało na nową oczyszczalnię ani złotówki, a wszystkie koszty związane z budową znalazły się po stronie inwestora. Cały projekt nie miałby jednak racji bytu bez pożyczki z NFOŚiGW. Tylko przy wspólnym zaangażowaniu wyżej wymienionych (trzech) podmiotów oczyszczalnia mogła powstać w takim kształcie. Jedynym kosztem poniesionym przez miasto – jeszcze na etapie negocjowania warunków biznesowych - było 90 tys. zł wydane na obsługę prawną6.
W ramach umowy miasto zobowiązało się dostarczać do oczyszczalni 1 640 000m3 (± 3%) ścieków rocznie by zapewnić wykonawcy i jednocześnie operatorowi obiektu rentowność inwestycji7. Partner prywatny z kolei zadeklarował obsługę urządzeń w nim zawartych oraz ewentualne naprawy przez najbliższych 30 lat8. W ramach brzegowych warunków założono również indeksację ceny ofertowej o wskaźnik rozwoju społecznego (WRS), zawierający skumulowaną wartość inflacji oraz zmianę ceny prądu i wynagrodzeń9. Gwarancja daje pewność opłacalności całego projektu zarówno dla wykonawcy jak i miasta. Dodatkowo, w nowej oczyszczalni miasto zapewniło pracę całemu dawnemu personelowi obsługującemu poprzedni obiekt.
Oczyszczalnia posiada system dezodoryzacji (usuwania niepożądanego zapachu) oraz dwa samodzielne ciągi technologiczne, a zakładane średnie natężenie przesyłu ścieków wynosi 5200m3 na dobę. Dostawca technologii oparł inwestycję na technologii średniego natężenia przepływu10.
Nowa oczyszczalnia ścieków w Mławie jest wręcz książkowym przykładem partnerstwa publiczno-prywatnego, w którym obie strony dzielą zarówno korzyści, jak i dywersyfikują ryzyko. Taka forma finansowania inwestycji otwiera przed samorządami niedostępną wcześniej możliwość najnowszych technologii przy minimalnym nakładzie środków finansowych. Zdaniem Sławomira Kowalewskiego, burmistrza Mławy, bez PPP zbudowanie nowoczesnej i efektywnej oczyszczalni zajęłoby lata i okupione byłoby znacznym zadłużeniem się miasta. Ponadto udana współpraca między obiema stronami zachęciła partnera prywatnego do wspierania i patronowania miejscowym wydarzeniom kulturalnym.
Model partnerstwa publiczno-prywatnego to wielka szansa dla samorządów. Dzięki tej formule można realizować poważne inwestycje bez angażowania własnych środków budżetowych. Budowa oczyszczalni w Mławie w ramach PPP pozwoliła rozwiązać problem gospodarki ściekowej w mieście na kolejne 30 lat
Sławomir Kowalewski, burmistrz Mławy
Korzyści
Zachowanie prawa własności do oczyszczalni przez miasto (za 30 lat samorząd odzyska pełną kontrolę nad obiektem)
Długotrwała, dostarczająca obopólne korzyści, współpraca między prywatnym inwestorem a samorządem
Podział ryzyka inwestycyjnego (za wszelkie awarie oraz konserwacje oczyszczalni odpowiada partner prywatny)
Brak konieczności zadłużania się przez miasto (oczyszczalnia została sfinansowana przez inwestora)
Dostęp do najnowszych technologii (jej dostawca od wielu lat projektuje i wdraża rozwiązania z zakresu gospodarki odpadami)
Bezpieczeństwo zatrudnienia dla pracowników starej oczyszczalni (miasto w umowie zażądało gwarancji pracy i płacy dla dotychczasowych pracowników)
Dostarczenie usługi oczyszczania ścieków wszystkim mieszkańców gminy z ok. 25% zapasem (oczyszczalnia może obsługiwać 40 000 mieszkańców, natomiast w Mławie mieszka ok. 30 000 osób)
Popularyzacja miasta poprzez nowatorskie rozwiązanie (artykuły o oczyszczalni zostały opublikowane w ogólnopolskich mediach, a inwestycja stanowi dobrą praktykę dla innych samorządów w zakresie finansowania budowy infrastruktury)
Nowa oczyszczalnia ścieków w Mławie jest wręcz książkowym przykładem partnerstwa publiczno-prywatnego, w którym obie strony dzielą zarówno korzyści, jak i dywersyfikują ryzyko
Rekomendacje
Popularyzacja partnerstwa prywatno-publicznego (PPP) jako skutecznego modelu finansowania inwestycji samorządowych
Identyfikacja potencjalnych obszarów zastosowań formuły PPP (kosztowne inwestycje z użyciem najnowocześniejszych technologii, przynoszące regularne przychody)
Zachęcanie do długotrwałej współpracy dużych przedsiębiorstw (przygotowanie atrakcyjnego wdrożenia dla obu stron partnerstwa)
Podejście partnerskie do potencjalnych inwestorów, będących stroną PPP
Zabezpieczenie interesów gminy i weryfikacja wszystkich potencjalnych ryzyk inwestycyjnych na etapie projektowania koncepcji
Rozważenie współpracy z inwestorem kapitałowym w spółkach komunalnych, takich jak Fundusz Inwestycji Samorządowych Polskiego Funduszu Rozwoju11
Wdrożyłeś innowacyjne rozwiązanie w swoim mieście? Powiedz nam o tym!
W ramach realizacji usług przez Polski Fundusz Rozwoju S.A. oraz dla celów statystycznych, serwis internetowy www.pfrdlamiast.pl stosuje pliki cookies. Użytkownik może zmienić ustawienia przeglądarki, w celu zablokowania zapisywania plików cookies. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisywane na urządzeniu końcowym użytkownika. Więcej informacji w Polityce Prywatności.